Een van de heftigste ‘neveneffecten’ van parkinson is de impact op partnerrelaties. Ik ken lotgenoten wiens partner de relatie of het huwelijk heeft beëindigd wegens parkinson. Beloftes zoals ‘ik blijf je trouw…in ziekte en gezondheid’ gaan over in excuses als ‘Parkinson heeft hem/haar veranderd’ of ‘ik kan de zorgrol niet aan.’ Voor de patiënt is dit tragisch, hij/zij wordt dubbel ‘gestraft’. Eerst door de rotziekte en vervolgens door de partner die wegloopt.
Gelukkig ken ik meer positieve dan negatieve voorbeelden. Koppels waarbij de band juist (h)echter is geworden ‘dankzij’ parkinson en de partner liefdevol mantelzorgt. Begrijp me goed, leven met iemand die parkinson heeft, is vreselijk zwaar. Men zegt niet voor niks: ‘Parkinson heb je samen’. Dat samen dragen van iets ondraaglijks, kan mensen verbinden. Toch wordt de rol van de partner/het gezin vaak ondergewaardeerd.
Als een van de partners het verdict parkinson krijgt, kan dat een bestaande relatie onder druk zetten. Nog lastiger is het als je parkinson hebt en verliefd wordt op iemand die ‘gezond’ is. Daarom ben ik zo dankbaar dat Bryan, mijn huidige partner, in mijn leven kwam. Toen wij elkaar leerden kennen, had ik ruim 10 jaar parkinson ‘op de teller’. Dat kon ik niet verbloemen. Als we spaghetti aten, vloog de pasta door de eetkamer. Als een dronken pinguïn waggelde ik op straat en sloeg met regelmaat onbekenden knock-out. Toch is Bryan het avontuur met deze Friese pinguïn aangegaan, wetend dat het uitdagend zou worden – eufemistisch gezegd.
De eerste keer dat Bryan bleef slapen, moest romantisch worden. Ik had dat moment al een paar keer uitgesteld omdat ik mij schaamde voor mijn nachtelijke overbeweeglijkheid. Toen ik de volgende ochtend wakker werd, keek ik naast mij: geen Bryan. De vogel is gevlogen, dacht ik – optimistisch als ik ben – en strompelde naar de keuken om koffie te zetten. Ik vond hem op de sofa in de woonkamer. “Buenos dias, wat is er gebeurd?”, vroeg ik verbaasd. Hij wees op de blauwe plekken op zijn lijf en zei kermend: “ik hou van jou, maar niet van SM!”
